Hare Kryszna

Członków ruchu Hare Kryszna nie trudno jest rozpoznać na ulicach miast. Ogolone i oznakowane glinką głowy z charakterystyczną kitką włosów w tyle, pomarańczowe powłóczyste szaty mężczyzn i kolorowe sari kobiet zwracaja uwagę przechodniów. Często śpiewają i tańczą, wtórując sobie przy tym na bębnach, cymbałach lub cytrze, i chętnie angażują mijających ich ludzi do wspólnej zabawy. Tworzą wokół siebie nastruj beztroskiego happeningu ulicznego, co w wyjątkowy sposób przyciąga młodzież. Sekta zjednuje sobie sympatię dzięki propagowaniu niektórych pozytywnych wzorców:jej członkowie nie korzystają z żadnych używek, nie uprawiają hazardu, strzegą wierności małżeńskiej o raz propagują tzw. zdrowy styl życia. Być może najbardziej są znani ze swego wegetarianizmu, wramach propagowania którego zapraszają chętnych na degustacje przyrządzanych przez siebie dań - to jeden z ich podstawowych sposobów zjednywania zwolenników i werbowania członków. Natomiast w tym, co dotyczy prawdziwego oblicz sekty, jej struktury i celów, wiedza społeczeństwa jest dość pobieżna, wręcz nikła.

Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny założne zostało w Nowym Jorku w 1965r. przez Bhakthivedantę Swami Prabhupadę. Zinteresował się on świadomością Kryszny dzięki kontaktom ze swoim późniejszym mistrzem Goowamim, którego spotkał studiując na uniwersytecie w Kalkucie. Prabhupada całe życie poświęcił krzewieniu kultu Kryszny, poświęcając przy tym swoją żonę i kilkoro dzieci. W roku 1965 został przez swego mistrza wysłany z tą misją na zachód. Dzialalność swoją rozpoczął od Stanów Zjednoczonych, gdzie napotkał wielu młodych ludzi poszukujących wyższych ideałów i alternatywy wobec konsumpcyjnego stylu życia. Pozornie odnajdywali oni u Prabhupady to, czego szukali: porzucenie dóbr materialnych, odejście od zepsutego społeceństwa, przekonanie, iż prawdziwe szczęście odnajdą w wewnętrznej harmonii. Mistycyzmem Kryszny interesował się między innymi George Harrison, co także przyczyniało się do szybkiego rozwoju Towarzystwa, które objęło swym działaniem wiele miast amerykańskich i europejskich.

Werbowanie zazwyczaj zaczyna się od rozmowy na temat boga. Wyznawcy próbują zainteresować koncepcją wszechatrakyjnego boga (tak tłumaczone jest imię Kryszna) oraz życiem w kochającej się wspólnocie. Ich propozycja daje możliwość wyróżnienia się na tle szarego społeczeństwa, tak ubiorem, jak i sposobem myślenia. Zagubionym ludziom szczególnie interesująca może wydawać się możliwość odpowiedzi na każde pytanie w odwołniu się do Kryszny, także dążenie do harmonii z przyrodą, oraz zapoznanie się z metodami medytacji, które mają na celu oczyszczenie i zbliżenie się do boga. Według wierzeń, oparych na starożytnych świętych księgach indyjskich, Wedach, człowiek jest duszą nieśmiertelną, która musi wyzwolić się od ciała i zależności od materii. Do tego mają prowadzić wszelkie działania, jakie człowiek podejmuje na ziemi, to jest gwarantem odnalezienia szczęścia i radości.

Słowa o wolności i odnalezieniu sensu życia skrywają prawdziwe życie wyznawców, poddane twardym regułom życia we wspólnocie. Członkowie ruchu przyjmują system kastowy, wierząc, że będzie on obowiązywał na całym świecie. Najwyższa kasta to bramini (kapłani), potem kszaratrijowie czyli urzędnicy, zaś na dole drabiny społecznej stoją siudrowie, którym nie przysługują żadne prawa. Kobiety traktowane są jako niższy gatunek. Niepodważalny autorytet ma guru grupy, który jest jednym z aspektów boga. Ruch zataja pezrd wyznawcami wszelkie wydarzenia, mogące naruszyć przekonanie o nieomylności guru, który zawsze musi mieć rację.W tej hierarchicznej strukturze nie można dyskutować z kimś postawionym wyżej. Jeśli rodzą się w kimś wątpliwości, wynikają one z grzeszności danego człowieka, wierzenia należy przyjąć bezkrytycznie, nawet bez prób zrozumienia, same dociekania są już grzechem. Złem jest także każda myśl nie związana z Kryszną, obowiązuje ponadto zakaz wszelkich rozmów, które nie dotyczą jego świadomości. Wierze sprzeciwia się wszystko, co cielesne i związane z materią. Wyznawcy stają się wegetarianami, co ma umożliwić swobodny przepływ energii Kryszny przez ciało, nie mogą także korzystać z żadnych rozrywek oraz konsumpcji jakichkolwiek używek włącznie z kawą i herbatą. Obowiązuje również zakaz niepotwierdzonych przez przewodnika duchowego stosunków płciowych, które odbywa się wyłącznie w celach prokreacyjnych, a małżonkowie muszą dbać o to, by nie czerpać z nich żadnej radości.

Wielbiciel jest zajęty i fizycznie, i psychicznie. O godzinie 3.45 wyznawcy się budzą, biorą zimny prysznic i udają się na kilka godzin medytacji i śpiewów. Praca i długa mantra nie pozostawiają wolnego czasu, toteż dochodzi praktycznie do zerwania wszelkich kontaktów z rodziną. Grupa wymaga niekiedy nawet kłamstwa lub przestępstwa, które są do przyjęcia jako służace zbliżeniu się osoby do boga. Cel uświęca środki.

W Polsce Towarzystwo Świadomości Kryszny zostało zalegalizowane w Urzędzie ds. Wyznań 22 marca 1988 roku, ale od tej chwili można zaobserwować ich znaczny rozwój. Wysoka, jak na sektę o dość krótkiej historii, liczba zwolenników i wyznawców, daje im drugie pod względem liczebności miejsce wśród działających w naszym kraju sekt (wyprzedzają ich jedynie Świadkowie Jehowy). Główny ośrodek ruchu Hare Kryszna znajduje się w osadzie Czarnów, byłe województwo jeleniogórskie. (Przypuszczać można, że wolą miejsca bardziej ustronne, skoro nie wybrali choćby pobliskiego Bytomia, w którym także mają swoją placówkę). Osadę tworzy kilka domków, zdających się współistnieć w harmonii z naturą. Mieszkający w nich krysznowcy (ok. 50 osób) nie używają żadnych pestycydów i środków owadobójczych, a stonkę zbierają rękami. Ziemię uprawiają przy pomocy muła, który pełni także rolę koguta przy urządzaniu pobudki. Pozory sielanki skrywają rzeczywistość zniewolenia i uzależnienia.

Świątynia w Czarnowie nie jest na terenie Polski jedyną, ruch Hare Kryszna posiada pięć takich ośrodków, z których najbardziej znanym jest Mysiadło koło Warszawy. Pozostałe znajdują się w Gdańsku, Wrocławiu i Krakowie. Szacuje się, że w Polsce żyje około dwunastu tysięcy osób związanych z Towarzystwem Świadomości Kryszny, tworzących tak zwane kongregacje. Prawdziwych wyznawców jest około trzech tysięcy, z czego w świątynnych wspólnotach nie mieszka więcej niż trzysta osób. Pozostali krysznowcy przebywają w swoich rodzinnych środowiskach, uczestnicząc jedynie we wspólnych modłach, akcjach i wystąpieniach ulicznych. Sekta cieszy się w naszym kraju dość dobrą opinią i powszechnie uważana jest za bezpieczną, a to dzięki organizowanym licznie akcjom charytatywnym rozdawania wśród ubogich i bezrobotnych posiłków (wcześniej poświęconych Krysznie).

Raport o stanie bezpieczeństwa państwa (grudzień 1995r.) wydany przez polskie Biuro Bezpieczeństwa Narodowego oskarża sektę o przymuszanie swych członków do żebractwa i kwestowania na rzecz grupy.