Buddyzm

Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pali. Buddha Dhamma – "Nauka Przebudzonego") – religia, lub (jak obecnie uważa wiele osób) system filozoficzno-etyczny, rzadziej psychologia. Założycielem tej religii i twórcą podstawowych jej założeń był, żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhartha Gautama (pali. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śakyów, władcy jednego z państw-miast w północnych Indiach.


Buddyzm opiera się na Czterech Szlachetnych Prawdach głoszonych przez Siddharthę Gautamę, oraz na przedstawionej przez niego Ośmiorakiej Ścieżce, która prowadzić ma do ustania cierpienia.


Słowo "buddha", używane obecnie w odniesieniu do Siddharthy Gautamy, w sanskrycie i pali oznacza dosłownie "przebudzony". Takie imię obrał Siddhartha Gautama, kiedy zaczął głosić swe nauki.


Po śmierci Buddy, w ciągu pięciu wieków, nauki te rozprzestrzeniły się z subkontynentu indyjskiego na centralną, południowo-wschodnią i wschodnią Azję. Buddyzm od początku swojego istnienia był religią o bardzo luźnej strukturze, zarówno od strony organizacyjnej, jak i doktrynalnej. W trakcie rozwoju historycznego powstały liczne jego odmiany i szkoły, które zazwyczaj (choć nie zawsze) nawzajem się tolerowały, a nawet wspierały. Współcześnie buddyzm dzieli się na trzy tradycje: Theravada (sanskr. Sthaviravada), Mahayana, i Vajrayana. Dane na temat liczebności buddystów na świecie są mocno rozbieżne — w zależności od źródeł [1], [2] podawane są liczby od 230 do 500 milionów (dane o buddystach w niektórych krajach, na przykład w Polsce, są niedostępne). Przyjmuje się że społeczność buddystów liczy 376 milionów wyznawców, co daje buddyzmowi piąte miejsce wśród najliczebniejszych religii świata po chrześcijaństwie, islamie, hinduizmie i tradycyjnej, ludowej religii chińskiej [3]. Liczba sympatyków buddyzmu, uznających go przede wszystkim za zbiór zasad moralno-etycznych, systematycznie wzrasta, wraz z zainteresowaniem tą religią.


Buddyści przyjmują, że nie ma nic trwałego, co mogłoby przechodzić do następnego życia. Nie ma żadnego trwałego osobowego "ja", "duszy", "atmana". Karma z poprzedniego życia może jednak mieć wpływ na następne. To jak gra w bilard - biała bila trafia w kolejną, popychając ją do przodu. Kolejna bila jest różna od poprzedniej, ale przeszła na nią jej energia. Podobnie kolejne życie jest różne od poprzedniego, ale ma na nie wpływ poprzednia karma. Strumień świadomości, niosący w sobie karmiczne nasiona z poprzednich żywotów manifestuje się w kolejnym ciele, którego kształt i miejsce odrodzenia zależne jest od tychże nasion karmicznych. W czittamatrze nośnikiem nasion jest alajawidżniana, w madhjamace szósta, mentalna świadomość. Gdy znika niewiedza (wiara w trwałe i niezmienne osobowe "ja"), znikają także karmiczne przyczyny odradzania się.


Reinkarnacja, czyli odradzanie polega na tym, że po śmierci następuje kolejne życie, a po nim następne. Obecne życie było poprzedzone innymi. Ten cykl narodzin i śmierci nazywany jest Sansarą i sansara kończy się poprzez nirwanę. Nasze przyszłe wcielenie zależy od nagromadzonej karmy. Człowiek może wcielić się w zwierzę, a zwierzę w człowieka. Rośliny nie mogą się reinkarnować, ponieważ nie mają świadomości.